De Vlaamse Regering keurde in 2018 het actieplan Asbestafbouw goed om Vlaanderen tegen 2042 asbestveilig te maken.
Een van de actiepunten in dit plan is de invoering van het zogenaamde asbestinventarisatieattest voor elk gebouw in Vlaanderen.
Wat is het asbestattest?
Het asbestinventarisattest is een attest waarin alle asbesthoudende materialen van het onroerend goed worden opgenomen.
Dit is het resultaat van een asbestinventarisatie, kortweg Asbestattest.
Het attest omvat de beschrijving van de materialen of gebouwonderdelen die asbest bevatten, wat de staat is van het asbest en hoe het veilig kan beheerd of verwijderd worden.
Asbestattest
Een asbestattest wordt in Vlaanderen door de OVAM afgeleverd en is verplicht sinds 23 november 2022 bij elke verkoop van een eigendom gebouwd voor 2001.
Een gecertificeerd asbestdeskundige inventarisatie zal voorafgaandelijk een asbestinventaris opmaken en de vaststellingen registeren in een centrale databank bij de OVAM.
Op basis van deze registratie, zal de OVAM een asbestattest afleveren.
Het vormt een automatisch, uniek rapport van de asbestinventarisgegevens van een gebouwinspectie.
Wanneer
Vanaf 23/11/2022 is het asbestattest verplicht te leveren bij het te koop stellen van een eigendom.
Deze verplichting bestaat enkel voor de overdracht van gebouwen gebouwd vóór 2001. (Asbesthoudende grondstoffen werden niet meer geproduceerd vanaf 1996).
Vanaf 2032 zal elke eigenaar verplicht zijn over een asbestattest te beschikken.
Voor gemene delen van een appartement is het asbestattest verplicht tegen 31/12/2026.
Gebouwen die eerder over een attest gemene delen beschikken moeten dit opnemen in de huurovereenkomst en de verkoopovereenkomst, en er tevens een kopie van meedelen aan de huurder of de koper.
Tegen 31/12/2026 moet een Asbestattest gemene delen aanwezig zijn voor de gemene delen en de gemeenschappelijk gebruikte delen van een van een appartementsgebouw.
Soorten transacties
De wetgeving heeft betrekking op alle soorten overdrachten. (Verkoop / schenking / fusie).
Bij erfenis of onteigening geldt er een vrijstelling.
Sancties
Als een onroerend goed wordt overgedragen zonder het vereiste asbestattest, zal de koper de nietigheid van de overeenkomst tot overdracht van het onroerend goed (bijv. de verkoopovereenkomst) kunnen vorderen.
Vermoedelijk zal de verwerver, naar analogie met de rechtspraak inzake het bodemattest, daartoe moeten aantonen dat hij een effectief nadeel – hoe miniem ook – heeft ondervonden als gevolg van de laattijdige afgifte of van het ontbreken van het asbestattest, wil hij vermijden dat zijn nietigheidsvordering wordt bestempeld als rechtsmisbruik.
Natuurlijk is het afwachten hoe de rechtspraak omgaat met dergelijke nietigheidsvordering en zal dit soms wel variëren van rechtbank tot rechtbank.
Het gaat alleszins om een relatieve nietigheid: de verwerver kan deze niet meer inroepen wanneer hij in de notariële akte uitdrukkelijk heeft verzaakt aan de nietigheidsvordering en hij een geldig asbestinventarisattest heeft ontvangen.
Slot
Zo is het asbestattest het nieuwste document dat moet worden voorgelegd bij de verkoop van een onroerend goed (op straffe van nietigheid), naast het stedenbouwkundig uittreksel en het bodemattest.
Deze drie attesten zullen binnenkort worden gebundeld in een zogenaamde Woningpas.
